Protetyka stomatologiczna

Największymi zagrożeniem dla tkanek zębów jest próchnica, w dalszej kolejności urazy, patologiczne nadmierne starcie zębów oraz erozja. Wraz ze wzrostem utraty tkanek, odbudowa zęba za pomocą wypełnień staje się niemożliwa. Wytrzymałość i estetyka takiej odbudowy byłyby niewystarczające a zbyt duży skurcz polimeryzacyjny wypełnienia kompozytowego sprzyja powstaniu próchnicy wtórnej. Z pomocą przychodzi współczesna protetyka stomatologiczna, stwarza ona możliwość odbudowy utraconych tkanek i zębów w sposób estetyczny, funkcjonalny oraz bardzo wytrzymały.

Celem tego rodzaj zabiegów jest precyzyjne odtworzenie pierwotnych warunków zgryzowych, które zostały zaburzone w wyniku uszkodzenia, ubytków lub całkowitej utraty zębów naturalnych. Dynamiczny rozwój protetyki stomatologicznej zaowocował upowszechnieniem wielu nowoczesnych rozwiązań – współczesne protezy zębowe nie tylko zapewniają komfort podczas codziennego użytkowania, lecz jednocześnie pozwalają na uzyskanie satysfakcjonującego efektu estetycznego, co nie pozostaje bez znaczenia w oczach pacjentów.

Przyczyny niszczenia zębów

Przyczyn problemów stomatologicznych może być wiele – niektóre z nich nierzadko pozostają poza kontrolą pacjentów, inne są bezpośrednim wynikiem złych nawyków. Niedokładne lub nieregularne szczotkowanie oraz nitkowanie sprzyjają odkładaniu się resztek jedzenia, a gdy dodać do tego zbyt duże spożycie cukrów prostych, będących naturalnym pokarmem dla bakterii, stwarzamy niemal idealne warunki do ich rozwoju. Niszczenie zębów może mieć również podłoże mechaniczne. Począwszy od uszkodzeń będących wynikiem różnego rodzaju urazów i wypadków, aż po ścieranie się zębów, zarówno w kontekście normalnego funkcjonowania, jak i zachowań patologicznych. W przypadku tego typu problemów warto skonsultować się z protetykiem.

Od czego zależy wybór sposobu odbudowy zęba?

Decydując się na rozpoczęcie procesu odbudowy uzębienia nierzadko staje w obliczu decyzji o rodzaju protezy. Zależą od tego nie tylko względy estetyczne, ale przede wszystkim komfort podczas codziennego użytkowania, dlatego ważne jest, aby wybór odzwierciedlał nasze osobiste oczekiwania i preferencje, jednocześnie będąc dostosowany do konkretnego problemu stomatologicznego.
Możliwych rozwiązań w zakresie protetyki zębowej jest kilka — począwszy od protez ruchomych, w tym całkowitych oraz częściowych, szkieletowych, a kończąc na rozwiązaniach stałych, takich jak mosty, korony oraz wkłady. Przy doborze odpowiedniego rodzaju szczególnie ważne jest doradztwo specjalisty, który omówi z pacjentem charakterystykę poszczególnych rozwiązań, sugerując jednocześnie najbardziej korzystną opcję z punktu widzenia danego przypadku

Zobacz także:

Protetyka – cennik usług

Inlay, onlay, overlay

Są to wkłady dokoronowe, których nazwy angielskie zależne są od zasięgu odbudowy zęba. Zwykle wykonujemy je z materiału kompozytowego, który warunkuje dobrą estetykę a także wzmacnia strukturę zniszczonego zęba. Inne materiały, które mogą być użyte do wykonania wkładów, to złoto oraz tlenek cyrkonu.

Tego rodzaju odbudowy protetyczne stosujemy w przypadku znacznego zniszczenia korony zęba, kiedy wykonanie wypełnienia skutkowałoby ograniczoną estetyką i wytrzymałością. Także skurcz polimeryzacyjny proporcjonalny do rozległości wypełnienia przełożyłby się na powstanie „szpary” między wypełnieniem a tkankami zęba, a to sprzyja szybkiemu rozwinięciu próchnicy wtórnej. Z drugiej strony, aby móc wykonać wkład dokoronowy (onlay), wymagana jest obecność około 1/3 objętości tkanek korony, aby onlay mógł się dostatecznie w nich ufiksować.

Na pierwszej wizycie usuwamy próchnicowo zmienione tkanki zęba. Jeśli tkanki zniszczone są znacznie, wykonujemy małe wypełnienie, którego brzeg sięga naddziałowo. Kolejny etap to wycisk, który przekazujemy do pracowni techniki dentystycznej, by na następnej wizycie osadzić uzupełnienie na cement kompozytowy w ustach pacjenta. Odbudowa dopasowana jest w zgryzie i artykulacji a następnie wygładzona i wypolerowana. Nie zaleca się spożywania posiłków przez pół godziny.

Wkład koronowo-korzeniowy

Złamanie korony zęba w okolicy szyjki oraz znaczne próchnicowe zniszczenie tkanek są wskazaniem do wykonania korony protetycznej. Funkcjonowanie samej korony zęba w takich przypadkach nie jest możliwe, gdyż utrzymanie jej byłoby wątpliwe. Posiłkujemy się wówczas pewnym rodzajem rusztowania zwanym wkładem koronowo-korzeniowym, który kotwiczy w korzeniu zęba wcześniej wyleczonego kanałowo. Jego część koronowa wystaje ponad brzeg dziąsła i jest wsparciem dla korony protetycznej. Wyróżniamy wkłady standardowe (najczęściej z włókna szklanego lub tytanu) oraz indywidualne, „szyte na miarę”.

Wkłady standardowe, gotowe do użycia cechują się jasnym kolorem (włókno szklane), co ma znaczenie w odcinku estetycznym uzębienia. Zmniejszają one liczbę wizyt, gdyż fabrycznie wyprodukowane są dostępne w różnych rozmiarach, a ich użycie i zacementowanie w zębie możliwe jest na jednej wizycie. Ma to znaczenie w przypadku chęci szybkiej odbudowy zęba np. po złamaniu korony. Posiadają także wady, do których należy zwykle słabe spasowanie z tkankami zęba i konieczność użycia większych ilości cementu oraz nieco mniejsza wytrzymałość.

Wkłady indywidualne wykonywane są na podstawie wycisków, które przekazane do laboratorium techniki dentystycznej służą jako miara dla technika. Wymodelowany w wosku wkład odlewany jest z twardego materiału. Do wykonania wkładów stosujemy stopy dentystyczne, tytan oraz złoto. Na kolejnej wizycie wkład cementowany jest w korzeniu zęba. Zaletami wkładów indywidualnych jest ich duża wytrzymałość oraz dobre dopasowanie do tkanek. Do wad należy większa ilość wizyt oraz czasem kolor materiału, z którego wykonany jest wkład.

Korona protetyczna

W przypadku znacznego zniszczenia tkanek zęba, kiedy odbudowa za pomocą wypełnienia lub onlayu jest niemożliwa wykonujemy korony porcelanowe. Porcelana jako materiał, do złudzenia przypomina zębinę i szkliwo, jest też biokompatybilna. Za sprawą swojej gładkiej powierzchni oraz bioobojętności nie sprzyja zaleganiu płytki w okolicy dziąsła, nie chłonie barwników, dzięki czemu długo pozostaje estetyczna. Wytrzymałość porcelany porównywalna jest z tkankami zębów ludzkich. To wszystko jest źródłem sukcesu terapeutycznego i powoduje, że właśnie ten materiał stosowany jest szeroko w protetyce dentystycznej. Porcelana jest jednak materiałem dość kruchym, dlatego dla jej wzmocnienia stosuje się inne materiały pod jej powierzchnią. Podbudowa korony czy mostu nadająca im wytrzymałość może być wykonana ze specjalnego stopu dentystycznego metalu, złota lub tlenku cyrkonu. Stopy dentystyczne dają dobrą wytrzymałość, lekką plastyczność, są też tańsze w obróbce, jednak za sprawą ciemnego koloru mają ograniczenia w estetyce. Z powodu swego jasnego koloru, cyrkon daje jeszcze lepsze efekty estetyczne i jest obecnie materiałem z wyboru.

Zwykle wykonanie korony zajmuje nam około tygodnia, przy większych mostach wymagana jest przymiarka struktury, co wydłuża czas oczekiwania do dwóch tygodni. Korony powstają w pracowni dentystycznej, na podstawie wycisków, a cementowane w ustach pacjenta na specjalny wytrzymały cement.

Mosty

Jeśli mamy do czynienia z brakiem zęba lub zębów, obok implantacji komfortowym rozwiązaniem jest most protetyczny. Podobnie jak w przypadku korony, do utrzymania mostu potrzebne są filary, które przygotowujemy szlifując zęby lub, jeśli korona jest znacznie zniszczona, wykorzystując wkład koronowo-korzeniowy. Most protetyczny jest „zwielokrotnioną” koroną, a technika separacje między nimi dają efekt niezależnych zębów. Mosty wykonujemy, podobnie jak korony, z porcelany na różnych rodzajach struktur. Po akceptacji przez pacjenta, most cementujemy na cement dentystyczny.

Mosty adhezyjne

W przypadku braku pojedynczego zęba, gdzie siły żucia nie są zbyt duże, można wykonać uzupełnienie protetyczne o minimalnej inwazyjności. Mosty typu Maryland wykonane są z „lewitującej” korony wraz z elementami retencyjnymi, które cementuje się w niewidoczny sposób od strony jamy ustnej do zębów sąsiednich. Zaletą takiego rozwiązania jest brak utraty tkanek zębów sąsiadujących.

Korony na implantach

Implant jako analog korzenia zęba stanowi rusztowanie dla korony protetycznej. Zarówno kształty, rodzaje oraz materiałoznawstwo są w zasadzie identyczne. Różnica leży w sposobie mocowania koron i mostów do implantów. Pierwszy ze sposobów to klasyczne cementowanie, drugi to przykręcenie jej do implantu. Zaletą korony przykręcanej jest brak cementu, który czasem niezauważony pozostając pod dziąsłem może być przyczyną stanu zapalnego.

Protezy ruchome

Rozległe braki w uzębieniu skłaniają nas do zaproponowania pacjentowi protez ruchomych. Mamy tu do dyspozycji różne ich rodzaje: od akrylowych, przez szkieletowe z metalową strukturą, po acetalowe. Protezy akrylowe, odbudowują utracone zęby, całe wykonane są z akrylu z drucianymi klamrami. Różowy akryl przypomina dziąsła, biały zaś zęby. Protezy szkieletowe posiadają metalową podbudowę, która warunkuje wytrzymałość protezy i dobre jej mocowanie. Podobną budowę i funkcję posiada proteza acetalowa, jednak jej podbudowa wykonana jest ze specjalnego materiału kompozytowego, który odznacza się kremowym kolorem zlewającym się z zębami oraz sprężystością sprzyjającą wygodnemu użytkowaniu.

Szczególnym ich rodzajem są protezy overdenture. Posiadają one system mocowania do implantów lub korzeni zębów, co sprzyja dobrej retencji a użytkowanie takiej protezy staje się wygodne i komfortowe.

W przypadku konieczności usunięcia dużej ilości zębów na jednej wizycie, można wcześniej zaplanować wykonanie protezy natychmiastowej. W tym celu pobiera się wycisk i zleca wykonanie protezy u technika wskazując mu, które z zębów zostaną usunięte. W ten sposób otrzymujemy protezę dopasowaną do sytuacji po ekstrakcjach. Daje to niewątpliwie możliwość pełnej estetyki zaraz po usunięciu zębów.

Niewątpliwą zaletą protez ruchomych jest łatwa dbałość o ich higienę. Należy je myć dwa razy dziennie przy pomocy specjalnej szczotki, na noc wyjmować i przechowywać w wodzie z dodatkiem środka odkażającego lub „na sucho”.

Protetyka – Najczęściej zadawane pytania: